Çeviri Editörlüğünü Yaptığım Kitaplar-3
KLİNİK PSİKOLOJİYE GİRİŞ
(Introduction to Clinical Psychology), 7th Edition.
GEOFFREY P. KRAMER
DOUGLAS A. BERNSTEIN
VICKY PHARES
Çeviri Editörü: İhsan Dağ
Çevirenler: Doç. Dr. Özlem Sertel Berk, Uzm. Psk. Özlem Çağın, Prof. Dr. İhsan Dağ, Doç. Dr. Emre Şenol Durak, Doç. Dr. Müjgan İnözü, Yard. Doç. Dr. Serap Tekinsav Sütcü, Araş. Gör. Ahmet Yasin Şenyurt
Ankara: Mentis Yayıncılık
2014
İÇİNDEKİLER
KISIM I: TEMEL KAVRAMLAR
BÖLÜM 1
Klinik Psikoloji Nedir?
Klinik Psikolojiye Genel bir Bakış
Klinik Psikologlar Çalışma Hayatında
21’inci Yüzyılda Klinik Psikoloji
Bölüm Özeti
BÖLÜM 2
Klinik Psikolojinin Geçmişi ve Bugünü
Klinik Psikolojinin Kökenleri
Klinik Psikoloji Gelişmeye Başlıyor
Gelişen Başlıca Yaklaşımlar
Özgül Bir Yaklaşımı Benimsemenin Artıları ve Eksileri
Klinik Psikolojinin Bugünü
Bölüm Özeti
Contents
KISIM II: DEĞERLENDİRME
BÖLÜM 3
Klinik Değerlendirmenin Temel Özellikleri
Değerlendirme Sürecinin Ana hatları
Klinik Değerlendirmenin Amaçları
Klinik Yargı ve Karar Verme
Değerlendirme Seçeneklerini Etkileyen Diğer Faktörler
Değerlendirme Sonuçlarının İletilmesi
Değerlendirmede Etik Boyutlar
Bölüm Özeti
BÖLÜM 4
Klinik Psikolojide Gözlem ve Görüşme
Klinik Görüşme Durumları
Görüşmenin Yapısı
Görüşmede Aşamalar
Görüşme Üzerine Araştırmalar
Gözleme Dayalı Değerlendirme: Amaçlar ve Yararlar
Gözleme Dayalı Değerlendirme: Yaklaşımlar
Gözleme Dayalı Değerlendirme Üzerine Araştırmalar
Bölüm Özeti
BÖLÜM 5
Klinik Psikolojide Test Uygulamaları
Psikolojik Test Uygulamalarında Temel Kavramlar
Zihinsel İşlevleri Değerlendiren Testler
Tutum, İlgi, Tercih ve Değerleri Ölçen Testler
Psikopatoloji ve Kişiliği Değerlendiren Testler
Psikolojik Test Uygulamalarının Bugünkü Durumu
Psikolojik Test Uygulamalarının Geleceği
Bölüm Özeti
KISIM III: KLİNİK MÜDAHALELER
BÖLÜM 6
Klinik Müdahalelerin Temel Özellikleri
Klinik Müdahalelere Genel Bakış
Psikoterapide Katılımcılar
Klinik Müdahalelerin Amaçları
Klinik Müdahaleler için Etik İlkeler
Klinik Müdahalelerin Bazı Pratik Yönleri
Bölüm Özeti
BÖLÜM 7
Psikodinamik ve İnsancıl Psikoterapiler
Psikanaliz
Psikodinamik Psikoterapi
İnsancıl Psikoterapi
Diğer İnsancıl Yaklaşımlar
Bölüm Özeti
BÖLÜM 8
Davranışçı ve Bilişsel-Davranışçı Psikoterapiler
Davranış Terapisi
Bilişsel Terapi
Bilişsel-Davranışçı Terapi
Bilişsel-Davranışçı Terapinin Bugünkü Durumu
Bölüm Özeti
BÖLÜM 9
Klinik Müdahalenin Alternatif Biçimleri
Grup Terapi
Çift ve Aile Terapisi
Topluluk Psikolojisi
Önleme
Kendine-Yardım
Tamamlayıcı Yaklaşımlar
Psikolojik Tedaviyi Etkileyen Teknolojik Yenilikler
Psikoterapilerde Bütünleştirme
Bölüm Özeti
BÖLÜM 10
Klinik Müdahale Üzerine Araştırmalar
Psikoterapiyi Değerlendirme Yöntemleri
Terapi Araştırmasında Pratik Sorunlar
Bireysel Psikolojik Tedavilerin Etkililiği
Müdahalenin Tamamlayıcı Yaklaşımlarının Etkililiği
Bölüm Özeti
KISIM IV: BAZI KLİNİK UZMANLIKLAR
BÖLÜM 11
Klinik Çocuk Psikolojisi
Klinik Çocuk Psikolojisinin Kısa Tarihçesi
Klinik Çocuk Psikolojisine Has Özellikler
Çocukların Klinik Değerlendirilmesi
Özgül Çocukluk Bozuklukları
Çocukluk Bozukluklarının Tedavisi ve Önlenmesi
Klinik Çocuk Psikolojisinin Geleceği
Bölüm Özeti
BÖLÜM 12
Sağlık Psikolojisi
Sağlık Psikolojisi Nedir?
Hastalık için Risk Faktörleri
Hastalık Öneleme ve Tedavi Programları
Bir Sağlık Psikolojisi Vaka Örneği
Tıbbi Tedavi Düzenlemelerine Uyumun Arttırılması
Bölüm Özeti
BÖLÜM 13
Klinik Nöropsikoloji
Nöropsikolojinin Kısa Tarihçesi
Nöropsikolojinin Temel İlkeleri
Nöropsikolojik İşlev Bozukluğunun Örüntüleri
Nöropsikolojik Değerlendirme
Psikopatolojiye Nöropsikolojik Yaklaşımlar
Klinik Nöropsikolojinin Bugünkü Durumu
Bölüm Özeti
BÖLÜM 14
Adli Psikoloji
Adli Psikolojinin Kapsamı
Cezai Yeterlik ve Sorumluluk
Tehlikeliliğin Öngörülmesi
Medeni Hukuk Davalarında Psikolojik Durumun Değerlendirilmesi
Psikolojik Otopsi ve Suçla İlgili Profil Çıkarma
Çocukların Vesayete Alınması ve Ebeveynliğe Uygunluk
Yasal Sistem İçinde Ruh Sağlığı Uzmanları
Bölüm Özeti
KISIM V: KLİNİK PSİKOLOJİNİN GELECEĞİ VE ONUN İÇİNDEKİ OLASI YERİNİZ
BÖLÜM 15
Klinik Psikolojide Mesleki Konular
Mesleki Eğitim
Mesleki Düzenlemeler
Meslek Etiği
Mesleki Bağımsızlık
Çoklu Kültürel Mesleki Yeterlik
Klinik Psikolojinin Geleceği
Bölüm Özeti
BÖLÜM 16
Klinik Psikolojide Lisansüstü Eğitime Girme
Hangi Türden Lisansüstü Programlar Kariyer Amaçlarımı Karşılamaya Yardımcı Olacak?
Hayatımın Bu Döneminde Doktora Programlarında Gereken Taahhütü Vermeye Hazır mıyım?
Belgelerim Klinik Psikolojide Lisansüstü Eğitim için Yeterince Güçlü mü?
Belgelerim Işığında Hangi Türden Programları Gerçekçi Olarak İsteyebilirim?
Klinik Psikolojide Lisansüstü Eğitim için Karar Vermiş Durumdayım. İlk Önce Ne Yapmalıyım?
Bir Doktora Programına Başvurmadan önce bir Yüksek Lisans Programına mı Başvurup Tamamlamalıyım?
Bir Yüksek Lisans Programını Kazandıktan Sonra Eğitimime Son Vermeyi Seçersem, Klinik Çalışma Yapma Fırsatlarım Kısıtlanacak mı?
Başvuru İşlemleri
Diğer Önemli Sorular
Bölüm Özeti
Kaynaklar
Yazar Endeksi
Konu Endeksi
ÇEVİRİ ÖNSÖZÜ
Ülkemizdeki üniversitelerde psikoloji öğrencilerinin (ve tabi Hocalarının) en önemli eğitim sorunlarından biri standart derslerinde kullanacakları ders kitaplarının çok sınırlı olmasıdır. Temel dersler için son yıllarda bazı ders kitapları yazılmış veya çevrilmiş de olsa, öğrencilerimizin en azından aralarından seçecekleri ders kitabı alternatifleri çok yoktur. Mevcutlar da basım tarihi olarak eskimekte ve yerine yenileri konamadığından eskimiş literatürleriyle kullanılmaya devam etmektedir.
Elinizdeki bu kitap çevirisi de bu temel soruna çözüm bulma yolunda mütevazı bir katkı olarak tarafımızdan planlanmış ve hayata geçirilmiştir. Biz yola çıktığımızda ülkemizde Türkçe modern bir klinik psikolojiye giriş ders kitabı bulunmamaktaydı. Kurduğumuz çeviri ekibi bu alanda uzmanlıkları bulunan akademisyenlerden oluştuğundan, kitabın dilinin “piyasa çevirisi” olan kitapların dilinden ne denli farklı olduğunu görebileceksiniz. Nitekim, çeviri sürecimiz devam ederken elimize geçen benzer içerikli bir çeviri kitabı incelediğimizde bunları düşündük. Siz de bulur karşılaştırma imkânınız olursa bu konuda ne denli haklı olduğumuzu görebilirsiniz.
Diğer yandan, ülkemizde klinik psikolojinin durumunu ve araştırma birikimini yansıtan özgün bir kitaba olan gereksinim de, tıpkı psikolojinin diğer alanlarında olduğu gibi, elbette çok açıktır. Ancak, bu alanın en gelişmiş olduğu ABD’de hazırlanmış bu kitabın, ülkemiz psikoloji öğrencilerinin klinik psikoloji alanıyla tanışmalarında çok önemli bir boşluğu dolduracağına inanıyoruz. Kitap elbette psikiyatri ve psikolojik danışma gibi yakın alanlar için de bir ek kaynak niteliğinde görülebilir.
Çeviri Editörü olarak zor olduğu düşünülebilecek işim çok kolaydı, çünkü çeviri ekibim kendilerine düşen bölümleri büyük bir dikkat ve titizlikle çevirmişlerdi. Burada, ricamı mesleki bilinçle bir sorumluluk olarak görüp, kabul ederek ekibimde yer alan (alfabetik sırayla) Doç. Dr. Özlem Sertel Berk’e (İstanbul Üniv. Psikoloji Böl.), Uzm. Psk. Özlem Çağın’a (Boğaziçi Üniv. Psikoloji Böl. Klinik Psikolojide PhD adayı), Doç. Dr. Emre Şenol Durak’a ve Doç. Dr. Müjgan İnözü’ne (Abant İzzet Baysal Üniv. Psikoloji Böl.), Yard. Doç. Dr. Serap Tekinsav Sütcü’ye (Ege Üniv. Psikoloji Böl.) ve Arş. Gör. Ahmet Yasin Şenyurt’a (Abant İzzet Baysal Üniv. Psikoloji Böl. Klinik Psikolojide PhD adayı) çok teşekkür ediyorum. Ekip arkadaşlarıma çalışma takvimimize dakik bir şekilde uymalarından dolayı da ayrıca teşekkür ediyorum.
Kitabın önsözünün çevirisini titizlikle yapan, Arş. Gör. Mübeccel Yeniada ile hata bulma okuması ve düzeltmelerine katkıda bulunan diğer Bölüm Araştırma Görevlilerimiz Burcu Korkmaz, Yasemin Oruçlular ve Tuğba Çapar’a çok teşekkür ediyorum. Son olarak, Mentis Yayıncılık’ın Değerli Sahibi Sayın Tülay Güner’e anlayış ve yardımcı yaklaşımından dolayı ve dizgi – baskı süreçlerini titizlikle yapmış olmalarından dolayı çok teşekkür ediyorum. Son bir teşekkürüm de Mentis Yayıncılık’la tanışmamı sağlayan sevgili arkadaşım Prof. Dr. Tuncay Ergene’yedir.
Kitabın Türk Psikoloji eğitim camiasına hayırlı ve uğurlu gelmesi dileklerimle…
Ağustos, 2014
Prof. Dr. İhsan Dağ